Ne'i Vale Tu'ulima le Tofi

            E ese le logomalie o tusitusiga a'o saunoaga fo'i a le Afioga i le Tamaaiga Tui Atua Tamasese Taisi Efi. I le tele o ana tusitusiga o lo'o ia fautua mai lava i le taua ma le aoga tele o le gagana Samoa i le ola tuputupu a'e o le tamaitiiti Samoa. O lea sa ia mmanatu ai e tusia lana pepa lea i tala masani e na te fa'alogoina a'o tulei ai se matua alofa i sana fanau ina ia va'ai le tofi i ne'i vale tu'ulima. O nei upu o le fa'avae lea o le olaga o le tagata Samoa (ASCC, 2008).

            O lo'o tusia e Tamasese, "O le amataga o le tulu'iga o le tofi, o le gagana" (ASCC, 2008). O lona uiga o le tofi e ao ina u'u mau ina ne’i afaina ma fa’afaigata ai ona fai le galuega o le fa’asoa. “O le fa’asoa o le mau e momoli ai le feau i mafaufau ma agaga” (ASCC, 2008).  O le aoga o le fa’asoa e fa’afaigofie ai ona momoli se feau ma e fesoasoani lea ina ia aua nei galo e se tamaitiiti a’o tuputupu a’e. O se fa’ataitaiga lata mai, sa fa’asoa mai le tina o lo’u tina talaaga o lo matou aiga i a’i matou. Sa ia fa’asoa mai fo’i le fua o a matou fanua aemaise fo’i suafa matai le matou aiga. O nei talaaga o lo’o tumau pea i le loto, ae o se tasi lea o meaalofa sa fa’asoa mai ai si o’u tina ia te a’u.

            O le molimau a le Afioga ia Tamasese, “Afai e tafea i le au le tofi o Samoa, ua leai se Samoa ua leai fo’i ni tagata Samoa” (ASCC, 2008). E le’o le taimi muamua lea ua taua ai e le Afioga ia Tamasese lea fasi fuaitau aua o lona naunautaiga lava ina ia ola le gagana Samoa ae maise fo’i le aganu’u ua amata ona mou ona o le fetuleni mai o tomai eseese i totonu o le tatou atunu’u.

            I so’u malamalamaaga i le molimau ou te matua’i lagolagoina fautuaga a le Afioga ia Tamasese ina ia aua le mapu le fa’asoa a’o se taulogologo i tupulaga lalovaoa a le atunu’u.  Peita’i e le mafai e le tamaitiiti ona malamalama ma lagona se fia fa’asoa pe’a u’u mau e matua talaaga a’o taua fo’i o suafa matai, fanua ma tala o nu’u ae le fa’asoa. Ma’imau pe ana o’o mai i nei vaitau ua iai lava le vaega o le atunu’u e iai se faleaoga o le gagana ma le aganu’u. Ua peiseai ua anoanoa’i fa’afitauli ua lepetia ai le gagana ma ua tauau ai ina a le mafai ona toe tau napa atu i le tofi. O lea e tatau ma taua ai le fa’asoa pea o le tofi ina ne’i ma’uma’u.

Alagaoa

ASCC. (2008). Fa’atautaiga Manusina. Ne’i Vale Tu’ulima le Tofi. Tusia e le Afioga Tamaaiga Tui Atua Tupua Tamasese Taisi Efi. (p. 86)